.Η πραγματικότητα και το αφήγημα

 ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΕΛΛΙΣ 

Οποιος συζητάει με Ευρωπαίους ιθύνοντες εισπράττει έναν έντονο προβληματισμό για τη στάση των Ελλήνων. Οχι απλώς της κυβέρνησης, αλλά του λαού γενικότερα. Μιλούν με απορία για πολίτες που χαίρονται την ώρα που πλησιάζει η καταστροφή.

Στην επισήμανση ότι ακόμη και αν διαφωνούν με τη ρητορική ή τις θέσεις της κυβέρνησης Τσίπρα, δεν θα έπρεπε να εκπλήσσονται από τις αυθόρμητες αντιδράσεις ενός λαού ο οποίος έπειτα από έξι χρόνια ύφεσης διψάει για ελπίδα και αισιοδοξία, απαντούν ότι η ελληνική συμπεριφορά μοιάζει με θέατρο του παραλόγου τη στιγμή που η Ευρώπη προειδοποιεί σε όλους τους τόνους πως αν δεν μετακινηθεί η κυβέρνηση σε πιο ρεαλιστικές θέσεις, παραμονεύει η χρεοκοπία της χώρας.

Υπό το ίδιο πρίσμα, εκφράζουν την απορία τους για το γεγονός ότι η διαφαινόμενη καταστροφή περνάει απαρατήρητη στην κοινωνία, η οποία ζει σε ρυθμούς μιας δυσεξήγητης ευφορίας, θεωρώντας ότι πλησιάζει η δικαίωση και η απελευθέρωση από τα «ξένα δεσμά». 

Οι Ευρωπαίοι εταίροι δεν έχουν πρόβλημα να διευκολύνουν την ελληνική κυβέρνηση με κάποιες κινήσεις συμβολισμού, όπως είναι η μετονομασία της τρόικας σε κάτι άλλο ή η αποδοχή της αρχής ότι θα πρέπει να υπάρξει απομείωση του ελληνικού χρέους, που πάντως δεν θα λάβει τη μορφή «κουρέματος». Αυτό που δεν δέχονται είναι η ανατροπή της πορείας εξυγίανσης της οικονομίας.

Οι Ευρωπαίοι δεν επιθυμούν να πάει χαμένη μία πενταετία δημοσιονομικής προσαρμογής τη στιγμή που καταγράφονται, για πρώτη φορά ύστερα από έξι χρόνια, θετικοί ρυθμοί ανάπτυξης. 

Και όπως έχει καταστεί πλέον σαφές, δεν έχουμε απέναντί μας μόνον τους «κακούς» Γερμανούς, Αυστριακούς, Ολλανδούς, Φινλανδούς και άλλους Βόρειους, αλλά και τους φίλους μας του Νότου, όπως και τις βαλτικές χώρες, οι οποίοι επίσης αναγκάστηκαν να επιβάλουν επώδυνα μέτρα εξυγίανσης στους πολίτες τους και διαμηνύουν ότι, για λόγους ενδοευρωπαϊκής ισονομίας, αλλά και εσωτερικής πολιτικής επιβίωσης, δεν προτίθενται να συναινέσουν σε «παραχωρήσεις» προς την Ελλάδα.

Η Ε.Ε. χρειάζεται να δείξει εξυπνάδα, ώστε να τύχουν σεβασμού οι κανόνες, αλλά με ευελιξία, τόνισε χθες ο Ματέο Ρέντσι. Το ίδιο πρέπει να κάνει και ο Αλέξης Τσίπρας. Να σεβαστεί τις δεσμεύσεις που διασφαλίζουν την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας, αλλά να διεκδικήσει και το δικαίωμα σε αλλαγές για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης.

Ως εκπρόσωπος ενός πολιτικού χώρου και μιας γενιάς που δεν φέρει την κύρια ευθύνη για τη χρεοκοπία της χώρας, ο πρωθυπουργός μπορεί να εμπνεύσει στο εσωτερικό και να διεκδικήσει στο εξωτερικό. Αλλά δεν έχει την πολυτέλεια να είναι απέναντι σε όλους τους Ευρωπαίους. 

Πρέπει να τους πείσει να τον αποδεχθούν και, τελικά, να τον στηρίξουν. Στην προσπάθεια αυτή έχει ισχυρό αφήγημα. Τη σύγκρουση με τα μεγάλα συμφέροντα που συνέβαλαν καθοριστικά στη σημερινή κατάσταση της χώρας. Θα το τολμήσει;